"Εξαγωγή" ενέργειας από ΑΠΕ στη Γερμανία - Οριοθετώντας τη συζήτηση

Από αρχής θέλω να εκφράσω την ικανοποίηση μου που τόσοι πολλοί και με τόσο ενδιαφέρουσες θέσεις ασχοληθήκατε με το ζήτημα των Α.Π.Ε. – Φωτοβολταϊκών ή «Ηλιακών Ηλεκτροπαραγωγών / solar electric ή solar power systems» όπως είναι η διεθνώς αναγνωρισμένη διάκριση τους σε σχέση με την απόλυτα συγγενή υποκατηγορία των «Ηλιακών Θερμικών / solar thermal systems» (που θερμαίνουν νερό έως και παράγουν ατμό για άμεση χρήση του για θερμάνση ή και για την έμμεση Ηλεκτροπαραγωγή μέσω  αεριοστροβίλων) καθώς και του ισοζυγίου μεταξύ αυτών και των λοιπών Α.Π.Ε. που υπενθυμίζω είναι βασικά :

·        Αιολικά / ανεμογεννήτριες (από λίγα kW έως μονοψήφια – προς το παρόν – MW), με υποκατηγορία τις Θαλάσσιες Ανεμογεννήτριες (σταθερά πακτωμένες ή και μερικά πλωτές σύμφωνα με ερευνητικές μελέτες Έλληνα επιστήμονα στο Μ.Ι.Τ./ Η.Π.Α.),

·        Ηλιοθερμικά (κύρια και ευρέα διαδεδομένο παράδειγμα οι γνωστοί σε όλους μας Ηλιακοί Θερμοσίφωνες),

·        Ηλιακά Παραγωγής Ηλεκτρ. Ενέργειας / Φωτοβολταϊκά,

·        Αξιοποίηση Κυματικής Ενέργειας για Ηλεκτροπαραγωγή (με αρχές μετατρέψιμης υδραυλικής ενέργειας σε ηλεκτρική ισχύ),

·        Αξιοποίηση Γεωθερμίας για Θέρμανση νερού / παραγωγή ατμού (και άρα έμμεση μικρή ηλεκτροπαραγωγή),

·        Αξιοποίηση Γεωθερμίας / θερμικής αδράνειας φυσικού εδάφους για υποκατάσταση ηλεκτρικής κατανάλωσης σε Συστήματα Ήπιου Κλιματισμού – Αερισμού,

·        Βιομάζα – Θερμική Αξιοποίηση για Συμπαραγωγή Θερμότητας και μικρών ποσοτήτων Ηλεκτρικής Ενέχργειας (Σ.Η.Θ.),

·        Υδροηλεκτρικά (από μικρομεσαία μερικών δεκάδων kW έως και τα Μεγάλα Υδροηλεκτρικά – είτε σε συνδυασμό με Φράγματα είτε κατά την Ροή Μεγάλων Ποταμών),

·        Υβριδικά Συστήματα, που συνδυάζουν περισσότερες από μία Α.Π.Ε. για μεγιστοποίηση του οφέλους (για παράδειγμα : ζεύγος λιμνοδεξαμενών σε διαφορετικά υψόμετρα συνδυασμένα με Υδροηλεκτρική Ηλεκτρ. Μονάδα κοντά στην χαμηλότερη θέση και Μικρό Αιολικό Πάρκο για Ισοστάθμιση Ηλεκτροπαραγωγής και τροφοδοσία Αντλητικής μονάδας ή και κάτι πιο πρωτότυπο – σε επίπεδο Έρευνας – συνδυασμού τεχνητής πλωτής νησίδας με Φωτοβολταϊκά και Μικρές Ανεμογεννήτριες και σύστημα Αξιοποίησης Κυματικής Ενέργειας ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του νερού).

Ως ενημέρωση και μόνο σας αναφέρω ότι στα Φωτοβολταϊκά υπάρχουν ήδη ως Εφαρμοσμένες Τεχνολογίες τα Πλαίσια Φωτοκυψελών (άκαμπτες επιφάνειες με Μονοκρυσταλλική ή Πολυκρυσταλλική επίστρωση ή και νεότερες Σύμμικτες με άλλα προηγμένα υλικά για βέλτιστη Ηλιοαπορρόφηση) αλλά και τα Εύκαμπτα Φωτοβολταϊκά (είτε τα αδιαφανή / thin-film P.V.  είτε τα ημιδιαφανή / B.I.P.V. – Built-in P.V. – που εφαρμόζονται σε οποιασδήποτε μορφής ή σχήματος υποστρώματα-επιφάνειες). Έτσι λοιπόν οι γνωστές και σε εμένα Ανακοινώσεις ερευνητών για Φωτοβολταϊκά με Νανοτεχνολογία (μάλιστα πρωτοπορεί και άλλος Έλληνας Επιστήμονας – ο κος Παπαδημητρίου (αν δεν κάνω λάθος), μάλλον θα πάρουν αρκετό χρόνο για να «μπούν» στην Παραγωγή με λογικά κόστη σε σχέση με τα Ενεργειακά Οφέλη και ίσως είναι περιορισμένης παραγωγικής δυναμικότητας.

Από εκεί και πέρα η προσωπική μου εμπλοκή με τον χώρο των Α.Π.Ε. επί μία 20ετία ήδη, μου δημιούργησε την εσωτερική ανάγκη – αγωνία να «ΠΡΟΤΕΙΝΩ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΆ» Πρότυπες Προμελέτες για μαζικότερες εφαρμογές που όμως μέχρι σήμερα δεν βρήκαν τον δρόμο της Αποδοχής – Υλοποίησης, αν και κάτι τέτοιο θα συνεισέφερε σημαντικά στο παρόν Υλοποιημένο Ισοζύγιο των Α.Π.Ε. :

1.     Πρότυπο Περιβαλλοντοφιλικό συγκρότημα Παραθερ. Ανεξάρτητων Βιοκλιματικών μονοκατοικιών με 5 ξεχωριστές Εφαρμογές Α.Π.Ε. (Φωτοβολταϊκά σε στέγες και στέγαστρα – μικρές Ανεμογεννήτριες κατακόρυφου άξονα ή κοινές / οριζόντιου άξονα – Γεωθερμικές Αντλίες για Αερισμό και ήπιο Κλιματισμό – καυστήρες Βιομάζας για Θέρμανση Ζ.Ν.Χ. και εσωτερ. Χώρων, συνδυασμένα με Ηλιοθερμικά / Ηλιακούς συλλέκτες και panels  – μικρό υδροηλεκτρικό ή Υβριδικό για επιδεικτική χρήση και συμπληρωματική Ηλεκτροπαραγωγή για κοινόχρηστες ανάγκες),

2.     Ολοκληρωμένη Διαμόρφωση Νέων Ποδοσφαιρικών Γηπέδων – Κέντρων Πολλαπλών Χρήσεων υπερτοπικού χαρακτήρα, σε Κέντρο Συνδυασμένης Ενεργειακής Παραγωγής και Διανομής στην οικιστική περιοχή γύρω τους – Σ.Η.Θ.Υ.Α. και τις περισσότερες Εφαρμογές Α.Π.Ε. (Ηλιοθερμικά – Φωτοβολταϊκά Στέγαστρα – Ηλιακοί Πύργοι για συνδυασμένο Αερισμό – Θέρμανση κυκλοφορ. Αέρα εσωτερ. Χώρων – Γεωθερμικές Αντλίες για Θέρμανση – Κλιματισμό με συλλέκτες ανεπτυγμένους σε όλη την υπεδάφια έκταση – Ανεμογεννήτριες νέας τεχνολογίας / κατακόρυφου άξονα – Καυστήρες Βιομάζας αλλά και Διαχωρισμένων Υπολειμμάτων για Σ.Η.Θ. – κ.αλ.) – Προτάθηκαν συγκεκριμένα στις : Π.Α.Ο. Π.Α.Ε. & Δήμο Αθήνας (2006-2007) – Α.Ε.Κ. Π.Α.Ε. (2006-2007) – Α.Ε.ΛΑΡΙΣΑΣ Π.Α.Ε. – ΠΑΟΚ Π.Α.Ε. – ΑΡΗΣ Π.Α.Ε.

3.     Φωτοβολταϊκά συνδυασμένα με Ηλιοθερμικά στις στέγες Δημοτικών κτιρίων και Σχολείων καθώς και πλήρη Αναβάθμιση Εξοικονόμησης Ενέργειας , στην πατρίδα – τόπο διαμονής μου την ΑΝΔΡΟ, και στους 3 πρώην Δημάρχους (από το 2005)

4.     Επιδεικτικό Σύστημα Αξιοποίησης Κυματικής Ενέργειας και μικρού Παράκτιου Αιολικού Πάρκου, σε Πρότυπο Έργο Ολοκληρωμένου Σχεδιασμού και Αναβάθμισης προσφερομένων χρήσεων και Ασφάλειας λουομένων και της πληθώρας των κυκλοφορούντων μικρών και μεσαίων σκαφών σε ολόκληρη την ακτογραμμή της ΧΩΡΑΣ – Δήμου Άνδρου – με εμφατική διαμόρφωση τεχνητής νησίδας στα ανοικτά του ορμίσκου του Παραπορτίου για την ταυτόχρονη Ανάσχεση επικίνδυνων κυματισμών – δημιουργία υπήνεμου αγκυροβολίου και Ναυταθλητικού Χώρου (από την εσωτερική – Δυτική πλευρά) καθώς και υποβρύχιου υδροβιότοπου στο τεχνητό πρανές έδρασης στον φυσικό βυθό (από Σεπτ. 2009).

 

ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΟΣ ΚΑΛΛΙΒΡΟΥΣΗΣ – Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. / ειδικ. Βιοκλιματικός Σχεδιασμός κτιρίων & Εφαρμογές Α.Π.Ε.

-         Κάτοικος Άνδρου / μέλος ΟΙΚΟΛ. ΑΝΕΜΟΥ στο ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ

 

From: eg_autodioik@googlegroups.com [mailto:eg_autodioik@googlegroups.com] On Behalf Of ANGELIDIS THEOHARIS
Sent: Monday, August 29, 2011 7:36 PM
To: eg_autodioik@googlegroups.com
Subject: RE: {eg_autodioik} "Εξαγωγή" ενέργειας από ΑΠΕ στη Γερμανία - Οριοθετώντας τη συζήτηση

 

Δεν υπάρχει επέμβαση του ανθρώπου στη φύση, χωρίς να έχει τις δυσμενείς της συνέπειες. Ακόμη και τα ΦΒ απαιτούν διανοίξεις δρόμων, επισκέψεις οχημάτων για συντήρηση αλλά και για προστασία από δολιοφθορές, τσιμέντα για στήριξη, σύνδεση με το δίκτυο της ΔΕΗ, αποψιλώσεις εδαφών, που προκαλούν διαβρωτικά φαινόμενα στη συνέχεια, δέσμευση παραγωγικής αγροτικής γης, αισθητική ρύπανση, κ.α.

 

Ως εκ τούτου θεωρώ και γω ότι πρέπει να επεξεργαστούμε θέσεις και να πάρουμε μέρος σε όποια δημόσια συζήτηση υπάρξει ή να την προκαλέσουμε εμείς.

 

Στη συζήτηση αυτή μετρικά, ποσοτικά στοιχεία είναι απαραίτητα, ώστε να μην μιλάμε από θέση γενικής εκκίνησης αλλά τεκμηριωμένα. Πολύ χρήσιμα τα στοιχεία του Τάσου.

 

Ήθελα να ξέρω αν υπάρχει κάποιος που έχει σαφή τεχνική ενημέρωση: Τα όσα ακούγονται για εφαρμογή νανοτεχνολογίας στα ΦΒ, τα οποία θα έχουν ευέλικτες μορφές, δεν θα χρειάζονται εγκαταστάσεις, θα απλώνονται σαν πλαστική μεμβράνη παντού, θα μπορούν ακόμη και να παίρνουν την μορφή της κουρτίνας στα παράθυρα, πόσο αληθή είναι και αν είναι πόσο κοντά είμαστε σε μια τέτοια εξέλιξη??? Μήπως η βιομηχανία βιάζεται να αποσβέσει την ήδη υφιστάμενη τεχνολογία και πάει να μας την φορτώσει??? Φίλος γερμανός που δουλεύει στην κλάδο στην Γερμανία μου έλεγε ότι ουσιαστικά αυτό τώρα επιδιώκεται, μια που τα ΦΒ δεν φέραν τα λεφτά τους – δεν ξέρω, ερώτημα θέτω.

Επίσης κάτι ακούγεται ότι η υπάρχουσα τεχνολογία πυριτίου δεν είναι ανώδυνη για την υγεία. Ισχύει?

 

Τέλος σε σχέση με την τοποθέτηση των ΦΒ από τις συχνές μου επαγγελματικές επισκέψεις στη Γερμανία βλέπω ότι τα τοποθετούν σε στέγαστρα πάρκιγκ, σε στέγες, στα πρανή των δρόμων, ήτοι σε χώρους που δεν αξιοποιούνται άλλως πως. Εμείς τι θα λέγαμε, πέραν των στεγών των σπιτιών.

 

Θα ήθελα ακόμη να πω πως η ΔΕΗ βάζει περιορισμούς στις στέγες. Δεν επιτρέπει π.χ. να τοποθετηθούν ΦΒ σε στέγες αυτόνομων κτιρίων, που βρίσκονται στο ίδιο οικόπεδο. Αν το ακίνητο είναι εκμισθωμένο και η παροχή είναι συνδεδεμένη στο όνομα του μισθωτή, δεν επιτρέπεται ο εκμισθωτής  - ιδιοκτήτης να συνάψει σύμβαση με τη ΔΕΗ κλπ. Ποια είναι η σκοπιμότητα αυτών των επιλογών της ΔΕΗ??? Όταν δεν αξιοποιούνται τα δομημένα ακίνητα θα πρέπει να καταληφθεί μη δομημένος, χρήσιμος χώρος.

 

Με το καθεστώς ιδιοκτησίας των πολυκατοικιών ποιος θα μπορούσε να συμβληθεί με τη ΔΕΗ για την τοποθέτηση στη στέγη ΦΒ?

 

 

Θεοχάρης Αγγελίδης & συνεργάτες Δικηγορικό Γραφείο

Διδασκάλου 35α - Τ.Θ. 24 581 00 Γιαννιτσά Τηλ. 23820/20.299, 82.780 Fax 23820/21.512 Κινητό  69 72 70 80 08 info@angelidislaw.gr www.theoharisangelidis.blogspot.com

 

 

 

 

From: eg_autodioik@googlegroups.com [mailto:eg_autodioik@googlegroups.com] On Behalf Of costpap
Sent: Monday, August 29, 2011 6:05 PM
To: eg_autodioik@googlegroups.com; 'eg_environment'; eg_nrg_cc@googlegroups.com
Cc: 'EG-praktika'
Subject: RE: {eg_autodioik} "Εξαγωγή" ενέργειας από ΑΠΕ στη Γερμανία - Οριοθετώντας τη συζήτηση

 

Πολύ καλή η δέσμη προτεραιοτήτων που βάζει ο Τάσος.

 

Ξανά, άμεση ανάγκη για εκτενή ενδοδιαβούλευση. Η πρόταση για χωροθέτηση σε επίπεδο Περιφέρειας είναι πολύ καλή και πρέπει να αποτελέσει βασική πολιτική αιχμή αφού, σε αντίθεση με τα ΑΙΟΛΙΚΑ, δεν χρειάζεσαι κάποιον «ειδικό» για να σου πει πού μπορούν να μπουν. Μπορεί να γίνει πολιτική απόφαση και ευθύνη.

 

Κώστας Παπακωνσταντίνου, ΤΘ 17 25100 Αίγιο

Costas Papaconstantinou, PO Box 17 GR 25100

costpap@sch.gr / (+30) 26910 29018 / 6976768074

 

From: eg_autodioik@googlegroups.com [mailto:eg_autodioik@googlegroups.com] On Behalf Of Tasos Krommydas
Sent: Monday, August 29, 2011 2:33 PM
To: eg_environment; eg_nrg_cc@googlegroups.com
Cc: Ομάδα Αυτοδιοίκησης; EG-praktika
Subject: {eg_autodioik} "Εξαγωγή" ενέργειας από ΑΠΕ στη Γερμανία - Οριοθετώντας τη συζήτηση

 

Η συζήτηση γύρω από το "Σχέδιο Helios" είναι ενδιαφέρουσα και κρίσιμη.

 

Θα ήθελα να βάλω κάποιες παραμέτρους για διευκόλυνση της συζήτησης:

 

1. Η Γερμανία στα τέλη του 2010 είχε εγκατεστημένα περίπου 17.000MW Φωτοβολταϊκών (ΦΒ) τα οποία κάλυψαν ~2% των αναγκών της. Από αυτά, τα ~7.000MW εγκαταστάθηκαν μέσα στο 2010. Το 2011 εκτιμάται ότι θα εγκαταστήσει άλλα 5-6.000MW.

 

2. Στις κλιματικές συνθήκες της Ελλάδας, η ίδια εγκατάσταση ΦΒ παράγει ~50% περισσότερη ενέργεια σε σχέση με τη Γερμανία (δείτε χάρτη ηλιακού δυναμικού της Ευρώπης)

 

3. Ένα MW ΦΒ απαιτεί έκταση ~10-15 στρεμμάτων.

 

4. Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί πως το 2020 το 40% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού θα προέρχεται από ΑΠΕ. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΥΠΕΚΑ αυτό απαιτεί 2.200MW ΦΒ. Ο Σύνδεσμος Εταιριών ΦΒ προτείνει διαφορετικό μίγμα ΑΠΕ με τα ΦΒ να συνεισφέρουν ~6.500MW. Σήμερα υπάρχουν εγκατεστημένα ~350MW.

 

5. Σήμερα στην Ελλάδα λειτουργούν 4 βιομηχανίες κατασκευής ΦΒ συνολικής δυναμικότητας ~200MW ετησίως. Πρόκειται για πολύ μικρές μονάδες που αντιμετωπίζουν προβλήματα κυρίως λόγω οικονομιών κλίμακας. Τα νέα εργοστάσια παραγωγής ΦΒ είναι πλέον δυναμικότητας της τάξης των 1.000MW ετησίως. Πέρα από το κόστος, λόγω κοινής αγοράς είναι σχεδόν αδύνατο να μπουν όροι που να ευνοούν την εγκατάσταση ΦΒ που έχουν κατασκευαστεί στην Ελλάδα. Εκτιμάται πως το 15% του συνολικού τζίρου ΦΒ σήμερα αφορά ελληνικές επιχειρήσεις (κυρίως βάσεις στήριξης κλπ)

 

6. Για κάθε ΦΒ MW, υπολογίζεται πως δημιουργούνται περίπου 20 εργατοέτη στην παραγωγή και άλλα 10 για μελέτες-εγκατάσταση-εμπορία.

 

7. Το ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών καλύπτει σήμερα το 7% της κατανάλωσης στο ελληνικό ηπειρωτικό σύστημα, με εισαγωγές από Τουρκία, Βουλγαρία και ΠΓΔΜ και εξαγωγές προς Αλβανία και Ιταλία.

 

8. Εκτός από τα ΦΒ υπάρχουν και τα ηλιακά θερμικά (ΗΘ) συστήματα, τα οποία έχουν το πλεονέκτημα πως η παραγωγή τους συνεχίζει (μειούμενη) και μετά τη δύση του ηλίου.

 

 

* * * 

 

 

Ας υποθέσουμε πως η Γερμανική πρόταση αφορά την εγκατάσταση 10.000MW στην Ελλάδα τα οποία απαιτούν ~150 χιλιάδες στρέμματα.

 

Καταρχάς, η παραγωγή τους θα αντιστοιχεί στο ~3% της Γερμανικής κατανάλωσης, ποσοστό μη σημαντικό και σίγουρα εκτός σύγκρισης με το μερίδιο 24% των πυρηνικών της.

 

Το κυριότερο όμως είναι πως ουσιαστικά δεν μπορεί να υπάρχει απευθείας εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς τη Γερμανία. Στην καλύτερη περίπτωση θα υπάρχει ένα "ντόμινο" μεταφοράς ενέργειας, πιθανότατα προς το Ιταλικό Σύστημα ηλεκτρισμού, από εκεί στο Αυστριακό και τέλος στο Γερμανικό. Ακόμα κι έτσι, θα χρειαστούν υποβρύχια καλώδια προς την Ιταλία, και ενίσχυση των Συστημάτων Ιταλίας-Αυστρίας με κατασκευή των απαραίτητων διασυνδέσεων.

Επομένως η όλη υπόθεση περί "εξαγωγής" ενέργειας εξαρτάται απόλυτα και από τα Συστήματα των χωρών αυτών: Τις ανάγκες τους, το κόστος τους και το βαθμό επίτευξης των εθνικών στόχων ΑΠΕ.

 

Μαζί με την ενέργεια, θα αγοράζονται και "πράσινα πιστοποιητικά προέλευσης" τα οποία θα χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της ενέργειας από ΑΠΕ κάθε χώρας και τη συμμόρφωσή της με τον εθνικό της στόχο. Για λόγους αποφυγής διπλής μέτρησης βέβαια, κάθε τέτοια αγοραπωλησία πιστοποιητικών θα συνοδεύεται από την αντίστοιχη ακύρωση πιστοποιητικών στον εθνικό λογαριασμό της χώρας-εξαγωγέα και πίστωση στο λογαριασμό της χώρας-εισαγωγέα.

 

Δεδομένου και του ότι ότι η Γερμανία θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει τέτοιες εγκαταστάσεις στην Ισπανία ή τη Ν. Ιταλία, νομίζω επομένως πως δεν πρέπει να μιλάμε για "εξαγωγή" ενέργειας στη Γερμανία αλλά για Γερμανικές επενδύσεις στην Ελλάδα, η παραγωγή των οποίων θα διοχετεύεται σε εκείνα τα γειτονικά συστήματα τα οποία θα την έχουν περισσότερο ανάγκη.

Δεν αποκλείεται μάλιστα τμήμα του Σχεδίου να αποτελεί και η δημιουργία μεγάλων βιομηχανιών κατασκευής ΦΒ ή ΗΘ που θα τροφοδοτούν όχι μόνο την Ελληνική αγορά αλλά και εκείνες της ευρύτερης περιοχής.

 

Καταλήγοντας:

• Απόλυτη προτεραιότητα (στην Ελλάδα και στην ΕΕ) στην εξοικονόμηση ενέργειας και στη διαχείριση της ζήτησης.
• Σε ό,τι αφορά την εγκατάσταση ΦΒ/ΗΘ στην Ελλάδα, εξασφάλιση πως πρώτα θα καλύψουν τη συνεισφορά τους στην επίτευξη του εγχώριου στόχου ΑΠΕ (τόσο για το 2020 όσο και για το 2050!) με τερματισμό των εισαγωγών και χωρίς επανάπαυση πως δε χρειαζόμαστε και άλλες τεχνολογίες ΑΠΕ. 
• Προτεραιότητα στην εγκατάσταση ΦΒ στον κτιριακό τομέα. [Ο Σύνδεσμος ΦΒ εκτιμά πως στο σημερινό απόθεμα κτιρίων υπάρχει θεωρητικό αξιοποιήσιμο δυναμικό της τάξης των 10.000MW]. Να επισπευστεί η υποχρέωση για τα νεόδμητα (μεγάλα) κτίρια να καλύπτουν την ετήσια ηλεκτρική τους κατανάλωση από ΦΒ
• Δεσμεύσεις πως το σύνολο των ΦΒ/ΗΘ που θα εγκατασταθούν στην Ελλάδα θα έχουν κατασκευαστεί εγχώρια.
• Έναρξη συζήτησης και διαβούλευσης σε κάθε Περιφέρεια για περιοχές που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ΦΒ/ΗΘ μεγάλης κλίμακας, με τις ελάχιστες δυνατές επιπτώσεις στο περιβάλλον, τη γεωργία και το τοπίο.

 

Τάσος Κρομμύδας